Multiplex tuinbankje

Na mijn verhuizing vorig jaar, had ik opeens voor het eerst in mijn leven een eigen achtertuin. Hartstikke fijn, dus daar hoort tuinmeubilair bij. Het liefste niet alles van IKEA of de Leen Bakker, dus het leek mij een mooie gelegenheid een poging te doen om zelf iets te maken.

Inspiratie kreeg ik van iemand die zelf een soort kopie van de Eames Sofa Compact had gemaakt. Dat leek mij ook wel mooi, maar ik besloot om mezelf nog een extra uitdaging te stellen: ontwerp een bankje voor twee personen gemaakt van één plaat multiplex.

Ik wilde dat het bankje lekker zit, dus ik heb als eerste gekeken naar voorbeelden van beroemde ontwerpen, waaronder de Barcelona Chair en ook de Sofa Compact. Ik heb onder andere gekeken naar de hoek tussen het zitvlak en de rug, en de lengte van het zitvlak. Op basis daarvan heb ik een paar doorsnedes getekend, die ik verder heb doorontwikkeld door te kijken naar hoe je die zou kunnen maken vanuit één plaat multiplex.

De volgende stap was om het ontwerp te testen. Daarvoor had ik een aantal schaalmodellen gemaakt van foambord, om het ontwerp te beoordelen en te kijken of het bankje wel stevig genoeg zou zijn. Het ontwerp evolueerde verder—zo heb ik de achterkant meer vlees gegeven, zodat de rugleuning overeind blijft. Het werd ook duidelijk dat het met één plaat 18 mm multiplex waarschijnlijk niet stevig genoeg zou zijn. Daarom heb ik het ontwerp aangepast en een plaat van 25 mm dik gebruikt. Ik had een aantal verschillende manieren van assemblage van de onderdelen uitgeprobeerd en uiteindelijk gekozen voor een versie waarbij de rugleuning en het zitvlak worden ondersteund door twee zijwanden en een soort ‘balken’ in de langsrichting. De balken, zijwanden en vlakken helpen om het bankje in alle richtingen stevig te houden. Bovendien zorgen de balken onder het zitvlak ervoor dat het niet doorzadelt. Tenminste… de stevigheid van het bankje bleek uit een paar vlugge berekeningen op bierviltjes-niveau en uit de schaalmodellen, dus het was hopen dat de werkelijkheid dit zou bevestigen!

De onderdelen voor het bankje zijn computer-gestuurd uit de plaat multiplex gefreesd met een CNC-machine. Net als de schaalmodellen, die ik had gemaakt met behulp van een lasersnijder. Ik kon zelf een plaat watervaste Okoumé bestellen en laten leveren bij Houtwinkel Zaag. Het heeft een tijd geduurd voordat ik het bankje in elkaar kon zetten, onder andere vanwege de verhuizing, maar begin zomer 2022 kon ik (eindelijk) beginnen. Als eerste heb ik de randen van de onderdelen licht geschuurd en geïmpregneerd. Hiervoor had ik een blikje randensealer voor multiplex gekocht, maar dit bleek een (naar mijn mening) lelijke grijze kleur te zijn. Ik wilde juist het hout—en specifiek de gelaagdheid van het multiplex—tonen. Daaorm heb ik ervoor gekozen om alleen de balken met de randensealer te impregneren, en die daana zwart te beitsen. De randen van de andere onderdelen heb ik met een combinatie van houtlijm en water geïmpregneerd en daarna transparant geïmpregneerd en gebeitst. Helaas heb ik geen foto’s van het in elkaar zetten, maar dat ging eigenlijk net zo gemakkelijk als bij de schaalmodellen. Ondertussen had ik op inernet gezocht naar bijpassende kussens. Eén ervan, voor de rugleuning, was bij een tuinwinkel te bestellen. Het kussen voor het zitvlak heb ik laten maken bij Lef en Lief Tuinkussens. En wat blijkt: het bankje is hartstikke stevig en je kan er met z’n tweeën lekker op zitten!

Eerlijkheidshalve moet ik er wel bij zeggen dat, gezien de prijs van multiplex, beits, CNC-frezen, het kussen laten maken, en alles bij elkaar, ik hiermee geen geld heb bespaard ten opzichte van een standaard tuinbankje. Maar die van mij is wel uniek! Een volgende keer zou ik erover nadenken om het zo te ontwerpen dat er standaard kussens op passen, zou ik alles transparant/blank beitsen, en niet vast lijmen. Zo leer je van ieder project. Maar ik ben er toch trots op, dus als je een keer op bezoek komt en het is lekker weer, ga dan lekker in de tuin op het bankje zitten!